Bạn đã bao giờ cảm thấy "bồn chồn" trong bụng trước một sự kiện lớn chưa? Hay chán ăn khi lo lắng? Đó không chỉ là tưởng tượng của bạn đâu—mà là trực giác đang nói chuyện với não đấy!

Hôm nay, chúng ta sẽ khám phá thế giới hấp dẫn của mối liên hệ giữa ruột và não, và tin tôi đi, nó mạnh mẽ hơn nhiều so với những gì bạn nghĩ.

Đường ruột của bạn không chỉ là một cỗ máy xử lý thức ăn. Nó thực sự chứa khoảng 100 triệu tế bào thần kinh, tạo nên cái mà các nhà khoa học gọi là hệ thần kinh ruột (ENS). Mạng lưới phức tạp này giao tiếp với não bộ thông qua cái được gọi là trục ruột-não - một con đường hai chiều liên tục gửi thông tin cập nhật qua lại.

Điều này có nghĩa là đường ruột có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, mức độ căng thẳng và thậm chí cả việc ra quyết định. Đó là lý do tại sao nó thường được gọi là "bộ não thứ hai" của bạn.

Vai trò của hệ vi sinh vật đường ruột

Bên trong đường ruột của bạn là một cộng đồng đa dạng gồm hàng nghìn tỷ vi khuẩn, được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột. Những vi khuẩn này không chỉ là những cư dân thụ động—chúng đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh như:

Serotonin (điều hòa tâm trạng và giấc ngủ—khoảng 90% được sản xuất tại ruột!)

Dopamine (liên quan đến khoái cảm và động lực)

GABA (làm dịu hệ thần kinh)

Khi hệ vi khuẩn đường ruột của bạn cân bằng, các hóa chất cải thiện tâm trạng này sẽ lưu thông trơn tru. Nhưng nếu sự cân bằng này bị mất (do chế độ ăn uống kém, kháng sinh hoặc căng thẳng), nó có thể dẫn đến lo lắng, trầm cảm hoặc cáu kỉnh.

Căng thẳng và đường ruột của bạn

Bạn đã bao giờ nhận thấy căng thẳng có thể dẫn đến đau dạ dày hoặc khó tiêu chưa? Đó là bởi vì não gửi tín hiệu căng thẳng đến ruột, điều này có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa và làm thay đổi sự cân bằng của vi khuẩn đường ruột.

Tương tự, viêm ruột có thể gửi tín hiệu đau khổ đến não, gây ra cảm giác lo lắng hoặc tâm trạng chán nản. Đây là một cuộc trò chuyện hai chiều - và khi một bên khó chịu, bên kia cũng bị ảnh hưởng.

Dấu hiệu cho thấy đường ruột có thể đang ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn

Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo cần chú ý:

- Thường xuyên bị đầy hơi hoặc khó tiêu

- Mệt mỏi hoặc lú lẫn không rõ nguyên nhân

- Thay đổi tâm trạng hoặc lo lắng nhiều hơn

- Thèm đường (vi khuẩn có hại rất thích đường!)

- Các vấn đề về da hoặc suy giảm miễn dịch

Nếu bạn đang gật đầu đồng ý, có lẽ đã đến lúc bạn nên quan tâm đến đường ruột của mình.

Cách hỗ trợ đường ruột (và tâm trạng!) khỏe mạnh

Muốn giữ cho trục não-ruột của bạn luôn khỏe mạnh? Hãy thử những mẹo đơn giản nhưng hiệu quả sau:

Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ: Ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ và các loại đậu nuôi dưỡng lợi khuẩn.

Bổ sung thực phẩm lên men: Sữa chua, kefir, kim chi và dưa cải muối chua chứa nhiều lợi khuẩn.

Cắt giảm đường và thực phẩm chế biến sẵn: Những thực phẩm này nuôi dưỡng lợi khuẩn.

Kiểm soát căng thẳng: Hãy thử chánh niệm, thiền định hoặc tập thể dục thường xuyên.

Ngủ ngon: Hệ vi khuẩn đường ruột của bạn cũng có nhịp sinh học!

Lời kết

Vậy nên, lần tới khi bụng bạn cồn cào trước một sự kiện quan trọng hoặc tâm trạng bạn sụp đổ sau khi ăn đồ ăn vặt, hãy lắng nghe trực giác của mình - nó thực sự đang cố gắng mách bảo bạn điều gì đó. Chăm sóc sức khỏe tiêu hóa không chỉ là tránh các vấn đề về dạ dày - mà còn là một cách hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe tinh thần và cảm xúc của bạn.

Thật hoang đường phải không?

Bụng và não của bạn có thể là đôi bạn thân thiết hơn bạn tưởng đấy!

Hãy cho tôi biết nếu bạn muốn lời khuyên về thực phẩm tốt cho đường ruột hoặc lời khuyên về men vi sinh nhé—tôi luôn ủng hộ bạn (và cả đường ruột của bạn nữa)!